گزارش تصویری شبکه قرآن و معارف سیما
از چهارمین همایش علوم انسانی قرآن بنیان - دوشنبه 23 مهر 1403

مصاحبه خبرگزاری صدا و سیما با دبیر همایش علوم انسانی قرآن بنیان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، حجت الاسلام حمیدرضا بصیری امروز با حضور در برنامه سلام خبرنگار گفت: تاکنون ۳ نوبت این همایش در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۷ و ۱۴۰۰ در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شده است.

وی همچنین به تشریح گفتمان علوم انسانی از منظر قرآن پرداخت و گفت: جامعه علمی می‌دانند که چندین سال است این گفتمان در فضا‌های علمی غالب و پیدا شده با عنوان تحول علوم انسانی، علوم انسانی ما عمدتاً مبانی‌اش؛ مبانی غربی است، مبانی سکولاریسم است، مبانی‌ای است که مبتنی بر هستی شناسی و معرفت‌شناسی‌هایی است که خارج از معارف اعتقادی، دینی و حتی بومی ماست؛ بنابراین این امر باید تحول پیدا کند، البته بتدریج و همچنین با استفاده از دانش‌هایی که در غرب به وجود آمده است.

وی افزود: این تحول در علوم انسانی چهار بخش دارد؛ یک بخش آن اسلامی شدن، یک بخش آن بومی شدن، یک بخشی مربوط به کارآمدی و بخش دیگر آن به روزآمدی است، یعنی تحول در علوم انسانی باید در روی این چهار پایه اتفاق بیفتد.

حجت الاسلام بصیری گفت: در بخش اسلامی شدن آن؛ چند سال قبل مقام معظم رهبری فرمودند علوم انسانی ما باید قرآن بنیان باشد، یعنی، چون قرآن منبع مشترکی است میان همه مسلمانان، منبع بی عیب و نقصی است و وحی است، بنابراین علوم انسانی را فرمودند قرآن بنیان باشد، ما هم در همین راستا این همایش را از سال ۹۴ به صورت دوسالانه برقرار کردیم در دانشگاه علامه طباطبایی و استقبال خوبی از طرف صاحبنظران، اساتید دانشگاه و همچنین حوزه انجام شده است.

وی افزود: سه دوره این همایش تا به حال برگزار شده است، سه دوره گذشته عمدتاً درباره مبانی و ریشه‌های این بحث بود، یعنی چیستی، چرایی و چگونگی تحول علوم انسانی قرآن بنیان، یک نوبت درباره لوازم، روش‌ها و شاخص‌های این تحول بوده است و الان ما به نقد نظریات رایج در حوزه‌های مختلف دانش‌ها و علوم انسانی رسیده ایم.

حجت‌الاسلام بصیری درباره تفاوت این دوره و سه دوره قبلی گفت: دوره‌های قبلی، بحث در مبانی و ریشه‌ها بود، ما در این دوره که امروز برگزار خواهد شد در دانشگاه علامه طباطبایی، محور همایش روی حوزه به طورخاص و نظریات و نقد قرآنی و نظریات رایج در علوم انسانی است.

وی درباره نتایج همایش‌ها و آثاری ارسالی نیز افزود: استادان و علاقه‌مندان به صورت مکتوب آثار را ارسال کرده اند.

حجت‌الاسلام بصیری با بیان اینکه کارگروهی با همین عنوان در شورای انقلاب فرهنگی هم فعالیت می‌کند، گفت: در این شورا کارگروهی تحت عنوان تحول علوم انسانی در چهار بخش اسلامی‌سازی، بومی‌سازی، کارآمدی و روزآمدی فعالیت می‌کنند و همایش امروز در راستای بحث اسلامی شدن آن است که بحث بسیار مهم و اساسی این چهار بخش است.

مصاحبه خبرگزاری عطنا با دبیر همایش علوم انسانی قرآن بنیان با عنوان:

نقد قرآنی نظریه های رایج در علوم انسانی

چهارمین همایش علوم انسانی قرآن بنیان به میزبانی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار می شود.

حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا بصیری؛ دبیر این همایش وعضو هیئت علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی، در گفتگو با عطنا درخصوص این همایش گفت:

امروزه علوم انسانی در کشور ما "علوم انسانی ترجمه ای" و محصول دیدگاه های دانشمندان غیرمسلمان و غیرایرانی است و معضلاتی که در آن مورد گفت و گو و بحث قرار می‌گیرد بر اساس معضلات و مسائل ایشان است و در حقیقت بر اساس پیش‌فرض های خود، نظریات علوم انسانی را ایجاد و کشف می‌کنند. 

وی افزود: "ما در کشور خود باورها و اندیشه ها و مبانی خاص خود را داریم و نگاهمان به هستی و انسان، با نگاهی که دیگران به آن دارند متفاوت است. بنابراین روشن است که علوم انسانی ما باید بومی سازی و اسلامی سازی شود و روزآمدی و کارآمدی داشته باشد". 

چنان‌که می‌دانیم، تحول در علوم انسانی 4 بخش دارد: "اسلامی سازی، بومی سازی، روزآمدی و کارآمدی".

همایش علوم انسانی قرآن بنیان، در بخش مربوط به "اسلامی سازی علوم انسانی" تلاش می‌کند. تا به حال بیش از 8 جلد کتاب از چکیده مقالات و مصاحبه هایی که دانشمندان و اندیشمندان در این حوزه ارائه داده اند و برگرفته از همایش های سه گانه سابق است، منتشر شده است؛ مقالات بسیار ارزشمندی که عمده این مقالات ارسالی، در همایش های سابق، توسط استادان بزرگ دانشگاه و حوزه، تألیف شده و به چاپ رسیده است. 

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر بصیری، علت نام‌گذاری این همایش را بیانات مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم اسلامی سازی علوم انسانی دانست که فرمودند:" علوم انسانی ما باید قرآن بنیان باشد

بصیری افزود: این همایش که از حدود هفت سال پیش تا کنون به منظور اجرای بیانات مقام معظم رهبری به صورت دوسالانه برگزار می شود، اکنون در نوبت چهارم برگزاری است

عناوین و موضوعات همایش

این همایش دارای یک محور اصلی با عنوان "نقد قرآنی نظریه های رایج در حوزه علوم انسانی" 

و چهار محور فرعی زیر است:

1- نقد قرآنی نظریه‌های رایج در حوزه روانشناسی و تعلیم و تربیت 

2- نقد قرآنی نظریه‌های رایج در حوزه علوم ارتباطات و رسانه

3- نقد قرآنی نظریه‌های رایج در حوزه حقوق و علوم سیاسی 

4- نقد قرآنی نظریه‌های رایج در حوزه علوم اجتماعی، مدیریت و اقتصاد

مخاطبان اصلی این همایش:

عموم افراد می‌توانند در این همایش شرکت نماینداما مخاطبان اصلی این همایش، فرهیختگان، اندیشمندان دانشگاهی و حوزوی ، دانشجویان دوره دکتری و کسانی هستند که دغدغه علوم انسانی و قرآن کریم را دارند.

از اینرو از کلیه اندیشمندان، دانشمندان، استادان دانشگاه و حوزه و همچنین دانشجویان علاقمند به علوم انسانی و ساحت قرآن کریم دعوت می‌شود تا آثار خود را به آدرس ایمیل دبیرخانه این همایش ارسال نمایند. آدرس: quran4@gmail.ac.ir

مقالات پذیرفته شده، در مجموع مقالات به چاپ خواهد رسید و در Civilica و ISC نیز منتشر خواهد شد. 

مقالات ارسال شده باید در فایل word و با حجم بین 4000 تا 5000 کلمه باشد. 

تاریخ و محل برگذاری این همایش 

چهارمین همایش علوم انسانی قرآن بنیان در 23 اردیبهشت ماه 1403 و در محل دانشگاه علامه طباطبایی برگزار خواهد شد.